Enkele weken geleden moest ik even bloed laten prikken. Mijn huisarts had met behulp van computer en printer een verwijzing voor de lab-medewerkster uitgeprint. Voordeel van zo’n print is dat alleen de relevante informatie te zien is. Op voorgedrukte formulieren moeten kruisjes gezet worden binnen een woud aan mogelijkheden.
Wat schetst dus mijn verbazing dat deze dame bij het zien van mijn formulier een diepe zucht van frustratie slaakte. Zij was een groot voorstander van de oude formulieren. Ik opperde dat het toch juist handig was dat zij in één oogopslag kon zien waar mijn bloed op getest moest worden.
Usability, wat is dat?
Usability is een term die gebruikt wordt bij het ontwikkelen en testen van software. Het beschrijft de gebruikersvriendelijkheid van software. Dit kan te maken hebben met het aantal schermen dat je door moet om een handeling te doen of het aantal knoppen waarop je moet drukken. Het heeft ook te maken met het gebruik van kleuren, de leesbaarheid van tekst en het rekening houden met mensen met een handicap.
De lab-medewerkster toonde mij wat haar handelingen waren om een paar simpele buisjes bloed te registreren:
Zij moest eerst een App op haar mobiel starten en de gegevens van het formulier overtypen. Je begrijpt dat dit zeer gebruikersonvriendelijk en tijdrovend is. Bovendien vergroot het de kans op fouten. Iedereen begrijpt dat fouten binnen de gezondheidszorg tot een minimum moeten worden beperkt, vanwege de risico’s die deze fouten met zich meebrengen.
De dame in kwestie was een senior wat betreft leeftijd en zat met de bril op de punt van haar neus de gegevens in de App in te voeren. Daarna moest zij niet vergeten om de gegevens op te slaan en naar het volgende scherm te gaan. Vervolgens kon zij een paar buisjes bloed afnemen. Ieder buisje kreeg een sticker met een barcode. Vervolgens moesten deze barcodes stuk voor stuk met de telefoon worden gescand. De lab-medewerkster vertelde mij: “Gelukkig heb ik een handige echtgenoot. Hij heeft een houten klosje met een gootje gemaakt waar ik het buisje in kan leggen. Nu kan ik twee handen gebruiken om de barcode te scannen, want dat lukt me echt niet met één hand.”
Iedere keer weer valt het me op dat de gebruiker te weinig wordt geraadpleegd bij het ontwikkelen van producten of diensten. Denk hierbij aan het openmaken van een pakje gesealde kaasplakjes door iemand met reuma of het feit dat je op een webformulier twintig velden terug moet, omdat je daar ergens een veld verkeerd hebt ingevuld. In bovenstaand geval was het handiger geweest om een barcode op het formulier éénmalig te scannen en de barcodes die op de buisjes moeten alvast als stickers op het formulier geprint te hebben.
UX design
UX staat voor User Experience. Het ontwerp van de software houdt dus rekening met de belevingswereld van de gebruiker. Dit betekent dat het schrijven van software maar een zeer klein deel uitmaakt van het ontwikkelen van software. Het bepalen van je doel en vooral je doelgroep brengt veel plannen, communiceren en nadenken met zich mee. Dat communiceren blijft doorgaan zelfs nadat de software opgeleverd is. Tussendoor wordt er getest, aangepast en opnieuw getest. Hierbij is het belangrijk om ook tussentijds de eindgebruiker te raadplegen. Pas als aan deze voorwaarden is voldaan zullen zo veel mogelijk gebruikers automatisering als een zegen ervaren.
John van der Tuijn – Carapax IT